საქართველო, 21 მაისი, საქინფორმი. ევროკომისიის 2025 წლის ეკონომიკური პროგნოზის თანახმად, რომელიც 19 მაისს გამოქვეყნდა, საქართველოს ეკონომიკური ზრდა შენელდება, თუმცა 2025 და 2026 წლებში „მყარ 5-6%-იან“ ნიშნულს მიაღწევს, „რაც ნაწილობრივ რუსეთის მიერ უკრაინაზე აგრესიული ომის დადებით შედეგებს ასახავს“.
მიუხედავად იმისა, რომ კომისია ვარაუდობს, რომ ზრდას ხელს შეუწყობს სამომხმარებლო სესხები, ბიზნეს სესხები და სახელმწიფო ინვესტიციები, ის აფრთხილებს, რომ პროგნოზი „უჩვეულოდ მაღალი ხარისხის გაურკვევლობით“ ხასიათდება, რაც საქართველოს შიდა პოლიტიკური მოვლენებიდან და უფრო ფართო გეოპოლიტიკური დაძაბულობიდან გამომდინარეობს, რამაც „შესაძლოა უარყოფითად იმოქმედოს ბიზნესისა და მომხმარებელთა განწყობაზე“. ანგარიშში ნათქვამია, რომ პოლიტიკური არეულობა საქართველოში ქვეყანაში ბიზნესისადმი ნდობის გაუარესების მთავარი ფაქტორი გახდა.
ანგარიშში მოყვანილია ქვეყნის 2024 წლის სტატისტიკა, რომლის თანახმადაც საქართველოს ეკონომიკური ზრდა 9.4%-ს შეადგენდა. ამას ძირითადად ხელი შეუწყო კერძო და სამთავრობო მოხმარებამ, ხელფასების მნიშვნელოვანმა მატებამ, დასაქმების ზრდამ და სამომხმარებლო სესხების ზრდამ.
მიწოდების მხრივ, ანგარიშში აღნიშნულია, რომ ყველაზე მეტი ზრდა დაფიქსირდა ისეთ სფეროებში , როგორიცაა საინფორმაციო და საკომუნიკაციო ტექნოლოგიები, მშენებლობა, ტურიზმი და ტრანსპორტი. დოკუმენტის თანახმად, საქართველო კვლავ იღებს სარგებელს „გარკვეული მომსახურებისა და სავაჭრო გზების გადანაწილებით რუსეთის სასარგებლოდ, ამ უკანასკნელის მიერ უკრაინის წინააღმდეგ დაწყებული სრულმასშტაბიანი აგრესიის შემდეგ, რაც ნაწილობრივ რუსეთიდან შიდა მიგრაციის მნიშვნელოვან ზრდას ასახავს“.
ანგარიშში აღნიშნულია, რომ უმუშევრობის დონე მნიშვნელოვნად შემცირდა, კერძოდ, 2023 წელს ის 16.4%-ს შეადგენდა, ხოლო 2024 წელს 13.9%-მდე შემცირდა. მოსალოდნელია, რომ ის კვლავაც შემცირდება, თუმცა უფრო ნელი ტემპით. 2024 წელს რეალური ხელფასები 15%-ით გაიზარდა, რაც რამდენიმე ფაქტორმა განაპირობა, მათ შორის მაღალკვალიფიციური რუსი მიგრანტების (განსაკუთრებით IT სპეციალისტების) გავლენამ, ქართული კომპანიების მცდელობებმა ცხოვრების ხარჯების ზრდის კომპენსირების მიმართულებით, გარკვეულ სექტორებში მუშახელის დეფიციტმა და ინფლაციის შემცირებამ.
„ხელფასების ზრდა, სავარაუდოდ, მომდევნო წლებში შენელდება, თუმცა პროდუქტიულობის ზრდაზე მაღალი დარჩება“, – ნათქვამია ანგარიშში.
მიუხედავად 2024 წელს ინფლაციის დონის შემცირებისა, ანგარიშში აღნიშნულია, რომ ის 2025 წლის აპრილში 3.4%-მდე გაიზარდა და მოსალოდნელია, რომ წლის განმავლობაში 4%-ს მიაღწიოს. ანგარიშში ნათქვამია, რომ სამომხმარებლო ფასების ზრდის აჩქარება შეიძლება უკავშირდებოდეს ხელფასების ზრდასა და ლარის შეზღუდულ გაუფასურებას, ასევე საბაზო ეფექტებით გამოწვეულ გავლენას“.
რადგან ამ ფაქტორების თანდათანობით შესუსტებაა მოსალოდნელი, ინფლაცია 2026 წელს ცენტრალური ბანკის მიერ დადგენილ 3%-იან მიზნობრივ მაჩვენებელს დაუბრუნდება.
ანგარიშში აღნიშნულია, რომ საქართველოს მიმდინარე ანგარიშის დეფიციტი 2024 წელს მშპ-ს 4.3%-მდე შემცირდა 2023 წლის 5.6%-დან. მასში აღნიშნულია, რომ საქონლის ექსპორტი 6%-ით გაიზარდა მეტალურგიული პროდუქციისა და რეექსპორტირებული ავტომობილების მოთხოვნის ზრდის ფონზე, ხოლო იმპორტი ასევე გაიზარდა საინვესტიციო და სამომხმარებლო საქონლის შიდა მოთხოვნის შესაბამისად.
დეფიციტი, სავარაუდოდ, „ოდნავ გაიზრდება“ 2025 და 2026 წლებში, რასაც განაპირობებს მომსახურების ჭარბი ზრდა ტურისტების მზარდი შემოდინების გამო, „რომელზეც, როგორც ჩანს, გავლენას არ მოახდენს საქართველოში მიმდინარე პოლიტიკური მოვლენები, ხოლო ექსპორტზე უფრო სწრაფად იმპორტის სავარაუდო ზრდის გამო, სავაჭრო დეფიციტიც გაიზრდება“.
კომისიის ანგარიშში ნათქვამია, რომ 2024 წელს, ბიუჯეტის დეფიციტი მშპ-ს 2.1%-ს შეადგენდა, რაც 2.5%-იან სამიზნე მაჩვენებელზე ნაკლებია.
ამასთან, სახელმწიფო ხარჯები 20%-ით გაიზარდა, ძირითადად საჯარო სექტორში ხელფასების ზრდისა და საპროცენტო გადასახადების გამო. კაპიტალური ხარჯები, რომლებიც ისედაც მაღალ ნიშნულზე იყო, კიდევ 10%-ით გაიზარდა.
დოკუმენტში აღნიშნულია, რომ 2024 წლის დეკემბერში მთავრობის ვალი მშპ-ს 36.1%-ს შეადგენდა და მომდევნო წლებში, როგორც მოსალოდნელია, კიდევ უფრო შემცირდება. კომისია ვარაუდობს, რომ ბიუჯეტის დეფიციტი 2026 წლისთვის მშპ-ს დაახლოებით 2%-ის ფარგლებში დარჩება, რაც „ქვეყნის მშპ-ს 3%-იან მიზნობრივ მაჩვენებელზე დაბალია“.