საქართველო, 30 იანვარი, საქინფორმი. ბელორუსიის პრეზიდენტ ალექსანდრ ლუკაშენკოს განცხადებით, სომხეთის პრემიერ-მინისტრი ნიკოლ ფაშინიანი "ევროკავშირთან ფლირტის" შედეგად "სომხეთს გაანადგურებს". მან ასევე სომხეთი 2020 წლის მთიანი ყარაბაღის ომში დაადანაშაულა.

ლუკაშენკომ განცხადებები კვირას გამართულ ბრიფინგზე გააკეთა, რომლის დროსაც მან სომხეთის ურთიერთობების გაღრმავებას დასავლეთთან "ყველაზე საშიში თამაში" უწოდა.

"[ფაშინიანი] რუსეთს მის წინააღმდეგ განაწყობს [...] მან მტრები შექმნა მის გარშემო”, — თქვა ლუკაშენკომ და ევროკავშირი რეგიონის დესტაბილიზაციაში დაადანაშაულა.

"ევროკავშირი მას რაღაცაში დაეხმარება... არ ესმის, რა მოხდა უკრაინაში? კარგი, უკრაინა, მაგრამ საქართველო ახლოს არის. ის დაანგრევს ქვეყანას. ამიტომ მან ცოტა უკან უნდა დაიხიოს. კავკასიაში ომი არ უნდა დაიშვას", — განაცხადა ლუკაშენკომ.

ლუკაშენკომ განცხადება მას შემდეგ გააკეთა, რაც ფაშინიანმა სომხეთის საზოგადოებრივ მაუწყებელს განუცხადა, რომ ძალებმა როგორც რეგიონის შიგნით, ისე მის ფარგლებს გარეთ "ახალი ესკალაციის წარმოქმნა დაისახეს მიზნად".

სომხეთსა და ბელარუსიას შორის 2024 წლის გაზაფხულიდან კავშირები თავისუფალ ვარდნაშია, რაც ივნისში ფაშინიანის განცხადებამ გამოიწვია. ფაშინიანმა განაცხადა, რომ ლუკაშენკოს ხელისუფლებაში ყოფნისას სომეხი ოფიციალური პირები, მთიანი ყარაბაღის მეორე ომის დროს აზერბაიჯანის მხარდაჭერის გამო, ბელარუსში არ ჩავიდოდნენ

ლუკაშენკომ ამ ბრალდებებზე კვირასაც გააკეთა განაცხადა. მან თქვა, რომ ყოველთვის მხარს უჭერდა "საღ აზრს". მან ასევე აღნიშნა, რომ "[აზერბაიჯანის პრეზიდენტი] ალიევი არ ცდილობდა ომს სომხეთთან".

"რაც მოხდა, ამ ბრძოლების შედეგები სომხეთის ხელმძღვანელობის ბრალია. მხოლოდ მათი ბრალია, — თქვა მან და დასძინა, რომ ფაშინიანმა "დათმო მთიანი ყარაბაღი" და რუსეთის პრეზიდენტ ვლადიმერ პუტინთან ერთად "გაოგნებულია".

"რატომ თქვა მან ეს? არავინ აიძულებდა მას ამის თქმას", — ციტირებს ლუკაშენკო პუტინის სიტყვებს, რროცა ფაშინიანმა 2022 წლის ოქტომბერში აზერბაიჯანის ტერიტორიული მთლიანობა და სუვერენიტეტი აღიარა.

"თუმცა, იმ მომენტში. ილჰამ [ალიევი] მზად იყო დათანხმებულიყო იმას, რომ სომხეთს ჰქონოდა სერიოზული გავლენა ამ ტერიტორიაზე. მაგრამ ამ დროს ასეთი დათმობა. ვინ არ ისარგებლებს ამით?" — განაცხადა ლუკაშენკომ.

ლუკაშენკომ ასევე აღიარა აზერბაიჯანისთვის იარაღის მიყიდვა, რისი მტკიცებულებაც გასული წლის ივნისში გამოჩნდა. Politico-ს მიერ განხილული გაჟონილი დოკუმენტების თანახმად, ბელორუსმა აზერბაიჯანს 2018-2022 წლებში მოწინავე სამხედრო ტექნიკა მიაწოდა.

ოფიციალური ერევნის ცნობით, ამ პერიოდში აზერბაიჯანმა დაიწყო მეორე მთიანი ყარაბაღის ომი და კიდევ რამდენიმე დიდი შეტაკება მოხდა აზერბაიჯან-სომხეთის საზღვარზე, რომლის დროსაც აზერბაიჯანმა მოიპოვა კონტროლი სომხეთის შიგნით 150 კვადრატულ კილომეტრზე.

"შესაძლოა აზერბაიჯანმა იყიდა ისინი [იარაღი]. მაგრამ ჩვენ ღია ვიყავით სომხეთისთვისაც. ვინც ფული გადაიხადა, საქონელი მიიღო", — თქვა ლუკაშენკომ.

ლუკაშენკო ხშირად აკრიტიკებდა სომხეთის საგარეო პოლიტიკას და მის გაყინულ წევრობას CSTO-ში. ბოლო უთანხმოება 2024 წლის დეკემბრის ბოლოს მოხდა, როდესაც ფაშინიანს და ლუკაშენკოს შორის კამათი მოხდა ევრაზიის ეკონომიკური კავშირის უმაღლესი საბჭოს სესიაზე, სადაც ფაშინიანმა გამოაცხადა, რომ სომხეთი, მომავალი წლის მაისში მინსკში გამართულ შეხვედრას დისტანციურად დაესწრება.