საქართველოს სახელმწიფო უსაფრთხოების ექსმინისტრის, ვალერიან ხაბურძანიას ექსკლუზიური ინტერვიუ ქართულ საინფორმაციო–ანალიტიკურ სააგენტოს "საქინფორმი".

   - ბატონო ვალერიან, მკითხველთან წარდგენა არ გჭირდებათ, ჩვენ უბრალოდ შევახსენებთ აუდიტორიას თქვენს პოლიტიკურ კრედოს: „რუსეთთან ურთიერთობის ნორმალიზების გარეშე, საქართველოს გაუჭირდება მრავალი მწვავე საკითხის მოგვარება. ბოლო 20 წლის განმავლობაში ცხადი გახდა, რომ ევროკავშირსა და ნატოს არ სჭირდებათ საქართველო. ევროპის ეკონომიკური თანამეგობრობის წევრობა სულაც არ ნიშნავს საქართველოს უარს სუვერენიტეტზე. საქართველოში საჭიროა პროდასავლურ და პრორუსულ ძალებს შორის ღია კონკურენცია. აქ ლეგალურად უნდა არსებობდეს პრორუსული სექტორი, რომელიც კონკურენციას გაუწევს პროამერიკულ სექტორს. აშშ დღეს იაფად ყიდულობს საქართველოს, რუსეთის ფედერაცია ამაში საერთოდ არაფერს იხდის, ჩვენ ორივე მხარე უნდა ვაიძულოთ, ძვირი გადაიხადონ ”.

   ბუნებრივია, თქვენი პოზიცია, რომელიც საქართველოს ეროვნულ სახელმწიფო ინტერესებზეა ორიენტირებული, ბევრს არ მოსწონდა - მოსკოვშიც და ვაშინგტონშიც, თვით თბილისშიც კი. ჩვენთვის, ქართველი ჟურნალისტებისთვის ეს განსაკუთრებით ნათელია რუსული მედიის მხრიდან თქვენ მიმართ გულგრილი დამოკიდებულების მიხედვით, განსაკუთრებით ბოლო ხანებში, მაგრამ საქინფორმს ყოველთვის აინტერესებს შემდგარი მოღვაწეების არასტანდარტული, პრაგმატული და დაბალანსებული ხედვა.

   ბატონო ვალერიან! თქვენ ხელმძღვანელობდით საქართველოს მთავარ სპეცსამსახურს უახლესი ისტორიის ერთ–ერთ ყველაზე რთულ, შეიძლება ითქვას, ტრაგიკულ პერიოდში - 2001–2004 წლებში, როდესაც ცნობილმა საგარეო ძალებმა, რომელთა შორის საკმარისია ჯორჯ სოროსის დასახელება, შეარყიეს საქართველოს სახელმწიფოს ყველა საყრდენი და მოამზადეს აქ „ფერადი“ გადატრიალება, „ვარდების რევოლუცია“ რომ ეწოდა. თქვენზე უკეთ ვინ იცის - ის სულაც არ იყო "ხავერდოვანი", როგორც ეს მოგვიანებით მთელ მსოფლიოს წარმოუდგინეს...

ხომ არ ფიქრობთ, რომ დღეს საქართველოში მსგავსი სცენარის ზუსტად გამეორება სურთ?

     - ვ.ხ: დავიწყოთ "ძვირად გადახდითა" და, თუ გნებავთ, “ყიდვა - გაყიდვით": როგორც გესმით, აქ საუბარია პოლიტიკურ საფასურსა და პოლიტიკურ ყიდვა-გაყიდვაზე, რაც ფინანსური შემადგენლის გარეშე არ არსებობს... ამერიკული დახმარება თითქმის 30–წლიან პერიოდში შესაძლოა შთამბეჭდავი ჩანდეს მარტო ციფრებში, მაგრამ გასათვალისწინებელია ამ დახმარების რეალური შინაარსი. ეს, ძირითადად, ინიექციებია საქართველოს საფინანსო ინსტიტუტებში - ბანკებსა და ფონდებში, რაც, პირდაპირ უნდა ითქვას, არის ფინანსური წურბელები და დოლარის მსოფლიო ბატონობის მხარდაჭერა!

სხვა კონკრეტული ხარჯებია ე.წ. ინსტიტუციური განვითარება: ნახეთ, რამდენი „ჩაყარეს“ საარჩევნო სისტემაში, მართლმსაჯულებაში. მაგრამ დღევანდელი ოპოზიცია ამბობს, და – არა უსაფუძვლოდ, რომ სისტემა კორუმპირებულია და, სულ მცირე, ავტორიტარიზმს უწყობს ხელს, ძალიან საინტერესოა, რომ ამ ტიპის ხარჯების მინიმუმ 50% მაინც იხარჯება კონსალტინგზე და იმავე ამერიკელი ექსპერტების შენახვაზე ... დიახ, ბევრს ეხამუშება ჩემი სიტყვები "ყიდვა-გაყიდვა" და „გადახდა“, მაგრამ რა არის აქ გასაკვირი?! განა ისინი დიდ სახელმწიფოებსაც "მოთამაშეებს" არ უწოდებენ? ჭადრაკს თამაშობენ მოჭადრაკეები, მოთამაშეები კი კაზინოში თამაშობენ და მხოლოდ ფულზე!

   ვუბრუნდები თქვენ მიერ დასმულ კითხვას რევოლუციური სცენარის გამეორების ალბათობის შესახებ: დიახ, საქართველოში „დადის აჩრდილი”, მაგრამ არა ჰამლეტის მამისა და კომუნიზმის, არამედ ხელისუფლების დამხობის აჩრდილი! 2003 წელს საქართველოში მოხდა აბდიკაცია, ანუ – ხელისუფლებიდან იძულებითი ჩამოშორება, ხოლო „ვარდების რევოლუცია“ - მხოლოდ რომანტიკული სახელწოდებაა, თანამედროვე გამოთქმით - ამ მოვლენის ნიკი. ზუსტად მსგავსი სცენარი არ განმეორდება იდენტური საწყისი მონაცემების არარსებობის გამო, აი ნახეთ:

იმხანად - მოხუცი შევარდნაძე, თვითონაც არ არის მდიდარი და მდიდრებსაც „სწორად“ არ იჩერებს ახლოს, ის ფიქრობს ფინანსურად ძველებურად, საბჭოურად, მემკვიდრე ვერ შეარჩია; სახელმწიფო ორგანოები, განსაკუთრებით – სამართალდამცავი სტრუქტურები, კორუმპირებული და სუსტია, სახელმწიფო და ხალხი ღატაკია;

დღეს - Forbes– ის მილიარდერი, ეგრეთ წოდებული „ველური კაპიტალიზმის“ ხანების რუსული ბიზნესის სკოლის „წარჩინებული მოსწავლე“, მეტ – ნაკლებად სტაბილური სახელმწიფო სტრუქტურა ჩრდილოვან დაქვემდებარებაში, მინიმალურად საკმარისი ბიუჯეტი და ნაკლებად ღარიბი ხალხი.

   მაგრამ ვშიშობ, რომ ფინალი არანაკლებ მკაცრი იქნება, ამიტომ ძალიან მინდა და იმედი მაქვს, რომ ამჟამინდელი ხელისუფლება გონს მოვა და გაერთიანებული ოპოზიციის წინაშე არ დარჩება ერთი-ერთზე მაინც! ან, კიდევ უარესი, არ იქცევა თავისი ხალხის სიძულვილის საგნად!

     - ბატონო ვალერიან, თუ ცალ–ცალკე გადავხედავთ ოპოზიციად გაერთიანებულ ამ პოლიტიკურ ძალებს, მაშინ ძნელია მათ სხვა რამ უწოდო, თუ არა მარგინალური, დისკრედიტებული, დამნაშავე, მოსყიდული, ელექტორატით ან საერთოდ მის გარეშე. ღერძი, რომლის გარშემოც ისინი თავდაპირველად შეიკრიბნენ, არის სააკაშვილის ყოფილი მმართველი პარტია, რომელმაც პოპულარობა დაკარგა ოპოზიციაშიც კი, როცა მეასედ დაჰპირდა, საქართველოში დაბრუნებას ყველაზე გადამწყვეტ მომენტში, მაგრამ კვლავ არ შეასრულა დანაპირები.

   მაშ, ვინ დგას ამ გაუგებარი ოპოზიციის უკან, რომელმაც მანდატის ”კარგა” ორი მეხუთედი აიღო, უარს არ ამბობს, როგორც ჩანს, სახელმწიფო დაფინანსებაზე, მაგრამ არ სურს მრავალპარტიულ პარლამენტში შესვლა? თქვენი აზრით, ვინ იხდის ამ მდიდრულ ანტურაჟიანი, ხმაურიანი ყოველდღიური ფლეშმობების საფასურს, თუკი დასავლეთმა არჩევნები ცნო, მართალია, არა – იდეალურად, მაგრამ თავისუფალ, გამჭვირვალე და დემოკრატიულად და მოუწოდა ოპოზიციას, გადაინაცვლოს ქუჩებიდან სხდომათა დარბაზში?

   - ვ.ხ: სამწუხაროდ, ამ მარგინალურ, დისკრედიტებულ და დამნაშავე ოპოზიციურ ძალებს ჰყავთ მონოლითური 600,000-კაციანი ელექტორატი, მაგრამ არა იმდენად მოსყიდული, რამდენადაც – სექტანტური მახასიათებლებით. და მთლად მანდატების ორი მეხუთედიც არ აქვთ. არჩევნები წმინდა პროპორციული რომ ყოფილიყო, რისი პირობაც პირადად დადო ბიძინა ივანიშვილმა, დღეს მმართველი პარტია, რომელიც დარჩა არა მხოლოდ პოლიტიკური მოკავშირის გარეშე, არამედ ელემენტარული პარტნიორის გარეშეც, დაკარგავდა ძალაუფლებას დასავლეთის მხრიდან ყოველგვარი "გამართლების" - მხარდაჭერის გარეშეც, რომელიც სტაბილურობით უფრო არის დაინტერესებული, ვიდრე რაღაც არჩევნების სამართლიანობით! მით უმეტეს, ამერიკის საპრეზიდენტო არჩევნებთან დაკავშირებული მოვლენების შემდეგ, რომელსაც აშშ–ის მოქალაქეების თითქმის ნახევარმა და მოქმედმა პრეზიდენტმა გაყალბებული უწოდეს.

   რაც შეეხება იმას, თუ ვინ აფინანსებს მდიდრულ ანტურაჟიან აქციებს, გაგიკვირდებათ, მაგრამ გამოდის, რომ ფინანსისტი თავად სახელმწიფოა, პარტიის დაფინანსების კანონის საფუძველზე! ოპოზიციაში გაქცეული დეპუტატები – ბიზნესმენები და სააკაშვილთან აფილირებული ძალიან სერიოზული ბიზნესჯგუფები, რომლებიც ეკონომიკური დანაშაულისთვის არ დასჯილან!

     - რაში ხედავთ გამოსავალს? არსებობს კი ალტერნატიული პოლიტიკური ძალა, რომელსაც შეუძლია საქართველო კრიზისიდან გამოიყვანოს, გარდა მმართველი „ქართული ოცნებისა“? დავაზუსტებ: საქართველოს ეკონომიკის ისედაც კრიტიკული მდგომარეობა, რომელსაც შარშან მძლავრად დაარტყა ჩაშლილმა ტურისტულმა სეზონმა ე.წ. "გავრილოვის ღამის" გამო, ახლა კი – პანდემიამ, თითქმის კატასტროფული გახდა. საგარეო ვალმა და ინფლაციამ, ექსპერტების და ზოგიერთი მინისტრის თვალსაზრისით, გადაკვეთა "წითელი ხაზი", არანაირი პერსპექტივა არ არსებობს, მოსახლეობის მცირე ნაწილისთვის მწირი დახმარება გარდაცვლილის მოსულიერებას ჰგავს... საიდუმლო არ არის, რომ ეკონომიკური პრობლემები მთავარი კოზირია ოპოზიციისა, რომელიც განზრახ არ შედის პარლამენტში, რათა ჩაშალოს მომავალი წლის სახელმწიფო ბიუჯეტის განხილვა. არ შემიძლია არ აღვნიშნო საბოტაჟი ფინანსურ და ჯანდაცვის სექტორებში, რის გამოც კორონავირუსმა უპრეცედენტო მასშტაბი შეიძინა.

   როგორ უნდა გამოკვებოს ხალხი, როგორ უმკურნალოს, ბატონო ვალერიან? ვის შეუძლია ამის გაკეთება? ნუთუ ასეთი გადაუჭრელი პრობლემაა - სულ რაღაც სამ მილიონიანი საქართველოს გამოკვება? რატომ ვერ შეძლო ეს საქართველოს ვერცერთმა ხელისუფლებამ ჩვენ მიერ დამოუკიდებლობის გამოცხადების შემდეგ?! აი, მითხარით - როგორ შეიძლება იყოს ისრაელში - 500 ინფიცირებული დღეში, ხოლო საქართველოში - 5 ათასი?!

- ვ.ხ: 500 VS 5000 - როგორ შეიძლება კი არა, არამედ ასეც უნდა იყოს, როდესაც კვლავ განსხვავებული მოცემულობა გვაქვს! შეადარეთ: ისრაელი არის ორგანიზებული, მობილიზებული და სწორად მოტივირებული სახელმწიფო, უზარმაზარი ფინანსური შესაძლებლობებით; საქართველო – დეზორგანიზებული, არარეალურად ორიენტირებული და არასწორად მოტივირებული ქვეყანაა, შეზღუდული, და თანაც, არასწორად გამოყენებული შესაძლებლობებით. ეს გამართლება არ არის, ესაა ფაქტები, რომლებსაც კი არ უნდა შევეგუოთ, არამედ უნდა შევცვალოთ! გავხდეთ უფრო ორგანიზებული, სხვას კი არ უნდა მივბაძოთ და ვიტრაბახოთ, არამედ გავთვალოთ ყველაზე ცუდი ვარიანტები და მოვემზადოთ მათთვის! საბოტაჟი ახსენეთ?! თუ ამას ამჩნევთ და ბევრი ლაპარაკობს ამაზე, მაშინ სად არის შესაბამისი ინსტიტუტები, სამართალდამცავი სისტემა?! ვფიქრობ, დარწმუნებულიც ვარ კი, რომ აქ საქმე გვაქვს არაკომპეტენტურობასთან და დაუდევრობასთან, დანაშაულებრივ დაუდევრობაში რომ გადაიზარდა!

     რაში ვხედავ გამოსავალს? მოკლედ ძნელი სათქმელია... მაგრამ უფრო კომპაქტურად თუ ვიტყვით, მაშინ ვურჩევდი „ქართულ ოცნებას“ და მის ლიდერს, როგორმე დაარწმუნონ ოპოზიციის მცირე ნაწილი მაინც, შევიდეს პარლამენტში, დაიწყოს სახელმწიფოს მართვის ლეგიტიმური პროცესები ამ რთულ პოლიტიკურ, ეპიდემიოლოგიურ და ეკონომიკურ პირობებში. მე ვურჩევდი ბიძინა ივანიშვილს, სასწრაფოდ შეიძინოს სპეციალიზებული საველე საავადმყოფოები მინიმუმ 500 ადამიანისთვის, რომელთა ადგილმდებარეობისთვის შეიძლება შეირჩეს მის მიერ თბილისისთვის ნაჩუქარი იპოდრომის ტერიტორია და შექმნას სანიტარული ზონა COVID-19–ით მძიმედ დაავადებულთა სამკურნალოდ.

   დავუბრუნდეთ პარლამენტის საკითხს: მე ძალიან მიკვირს, რატომ არ მოახდინა ქართულმა ოცნებამ იმის დემონსტრირება, რომ არჩევნები არ გაყალბებულა! ეს ხომ ელემენტარულია - საჭირო იყო საჯაროდ, ”საყვარელი” დიპკორპუსის თანდასწრებით, ათი საარჩევნო უბნის ბიულეტენების შერჩევითი შემოწმება და ყველაფერი ნათელი გახდებოდა! მაგრამ მათ ეს არ გააკეთეს ... ეს რომ გაეკეთებინათ, მეც კი - ადამიანი, რომელიც რეალური შეხედულებებით, და არა საკუთარი პოლიტიკური მრწამსით, "ქართული ოცნების" მხარდამჭერია, კითხვები არ დამრჩებოდა.

   უფრო გლობალურად კი, საქართველოში აუცილებელია ნორმალური პოლიტიკური სისტემის შექმნა, რომელიც მთელი სახელმწიფო მექანიზმის ძრავი იქნება. საქართველო პატარა ქვეყანაა, საქართველოში ნებისმიერი პოლიტიკური ძალა უფრო პიროვნულია, ვიდრე იდეოლოგიური. ”მემარცხენეები” არჩევნებამდე, არჩევნების შემდეგ ხელისუფლებაში მოსულები ხდებიან “ცენტრისტები”, შემდეგ იქცევიან ”მემარჯვენეებად” და ახალ არჩევნებამდე კვლავ გარდაიქმნებიან ”მემარცხენეებად” - აი ასეთი, მაპატიეთ და, ”ალგორითმი” გამოდის! ანუ, საქართველოში კონკურენციის შექმნა არ შეიძლება, ერთადერთი კონკურენტული სფეროა საგარეო პოლიტიკა და ეკონომიკური ორიენტაცია.

   ჩვენი ინტერვიუს დასაწყისში ჩვენ უკვე შევეხეთ თემას – "მეტის გადახდა”. სწორედ აქ უნდა შეიქმნას ჯანსაღი კონკურენცია დასავლეთსა და ჩრდილოეთს შორის საქართველოში, ღია კონკურენცია ქართული პოლიტიკური პარტიების სახით, და არა სფარული პოლიტიკური ომები! საქართველოში ღიად პრორუსული პოლიტიკური ძალები არ არსებობენ, მაგრამ ყველა ერთმანეთს ადანაშაულებს ამ “ცოდვაში" მაშინ, როდესაც მოსახლეობის 30% მაინც არის ასე განწყობილი! "პრორუსულობა" გადაიქცა მარგინალურ, მტრის იარლიყად. აი ნახეთ – სინამდვილეში ისე გამოდის, რომ „ქართული ოცნება“ ცდილობს მთლიანად გაწმინდოს პოლიტიკური სფერო, დატოვოს იქ მხოლოდ სააკაშვილის მტრული ”ნაციონალური მოძრაობა” და კონკურენტული პოლიტიკური პროცესებისთვის ადგილი არ დატოვოს. ეს დიდი თემაა და მე, როგორც კონსტიტუციონალისტი იურისტი, ვმუშაობდი ამ პრობლემაზე (ინტერნეტში შეგიძლიათ იხილოთ ჩემი სტატია ქართულ ენაზე "პოლიტიკური სისტემის საკითხის შესახებ, ანუ სერბული პარალელები"). სხვათა შორის, მსგავსი რამ შეინიშნება დღეს მოლდოვაში.

- მოლდოვა ახსენეთ. შეგიძლიათ არ უპასუხოთ ამ კითხვას, მაგრამ მაინც გკითხავთ. ვფიქრობ, საქართველოს საქმეები წახდა მაშინ, როდესაც მის ლიდერად იქცა უღიმღამო გარეგნობის უხეირო ჟურნალისტი – სოროსის შეგირდი სააკაშვილი. სომხეთმა კი დაქცევა დაიწყო, როდესაც მისი ლიდერი გახდა მძიმე აბგიანი უხეირო ჟურნალისტი - სოროსის აღზრდილი ფაშინიანი. რომელსაც უპირისპირდებოდა ბრძენი სოლიდური პოლიტიკოსი ბრწყინვალე მოსკოვური დიპლომატიური განათლებით ილჰამ ალიევი.

   არ ვაპირებდი დღეს თქვენთვის მეკითხა, თუ რა მოხდა 2003 წლის ნოემბერში, მაგრამ გვერდი ვერ ავუარე ამას, რადგან თქვენზე უკეთ ცოტას თუ აქვს ამ საკითხზე სანდო ინფორმაცია. მოკლედ, სულ ორიოდერ სიტყვით: როგორ მოახდინეს ეს "ფერადი გადატრიალება" და როგორ მოახერხეთ თქვენი მრავალრიცხოვანი თანამშრომლების მუნდირის ღირსების დაცვა შებღალვისგან?

   - ვ.ხ: ფაშინიანი – ესაა „ლაითი“ სააკაშვილი. სომხეთს მშვიდობასა და კეთილდღეობას ვუსურვებ, მაგრამ არ მეგონა, რომ ისინი ვერ ისწავლიდნენ ქართულ შეცდომებზე. ამ თემაზე საკმარისად მაქვს მიცემული ინტერვიუები, მოკლედ გეტყვით, რომ დიდი ქართველი მწერალი-ჰუმანისტის, ნოდარ დუმბაძის შემოქმედების გმირი ამბობს, რომ თითოეული ადამიანი თვითონ იკლავს საკუთარ თავს. ეს არის სწორი ფილოსოფია - თითოეული ხელისუფლება თავს თვითონ იღუპავს! ჩვენ მაშინ უამრავი შეცდომა დავუშვით - იმდენად საშიში და აშკარა, რომ პოლიტიკურმა ავანტიურისტმა, პოპულისტმა და ზედაპირულმა სუბიექტმა, სახელად მიხაილო (ახლა მას ასე ეძახიან!) სააკაშვილმა შეძლო ამით ესარგებლა.

   რაც შეეხება მუნდირის ღირსებას: ფაქტია, რომ საქართველოს სუს–ის არცერთი თანამშრომელი არ მოქცეულა რეპრესიების ქვეშ. და არა – იმის გამო, რომ მე, ან ისინი, თითქოსდა ვეხმარებოდით აბდიკანტებს - "ვარდრევოლუციონერებს"! არა, მე შევასრულე ჩემი ფუნქცია, გავაფრთხილე ხელისუფლება, მაგრამ ხელისუფლებამ არ შეისმინა და მიიღო მძიმე შედეგები. თუმცა, რატომღაც, ბევრს ჯერ კიდევ აქვს არასწორი, მე ვიტყოდი - დამღუპველი გაგება სპეცსამსახურების ფუნქციონირების შესახებ... სპეცსამსახურები არის ორგანოები, რომლებიც უზრუნველყოფენ სახელმწიფო და არა კონკრეტული ხელისუფლების, მეტადრე – კერძო პარტიულ ან პირად უსაფრთხოებას!

   - და ჩემი ბოლო კითხვა, რომელიც ეხება რუსეთს, პოსტსაბჭოთა სივრცეს და ქართულ-რუსულ ურთიერთობებს. გასულ ხუთშაბათს ვუყურე კოლექტიური უსაფრთხოების შეთანხმების ორგანიზაციის სხდომას ტელეკონფერენციის რეჟიმში და, ვაღიარებ, შოკირებული დავრჩი! სინანულისა და პრევენციულ ზომებზე საუბრის - მომავალში დაუშვებლობის ნაცვლად, პრემიერ–მინისტრმა ფაშინიანმა, რომელმაც კაპიტულაციას მოაწერა ხელი, თავისი სიტყვით გამოსვლა დაიწყო აზერბაიჯანისა და თურქეთის ტერორიზმში და ტერორისტებთან კავშირში დადანაშაულებით, თუმცა ორი კვირის წინ რუსეთს ემუდარებოდა, შეეჩერებინა ეს აზერბაიჯანი და თურქეთი! და რუსეთმა ეს გააკეთა - ჩაერთო პროცესში ზემოხსენებულ სახელმწიფოებთან, თუმცა ყარაბაღი, სადაც რუსეთმა 30 ათასი ლტოლვილი დააბრუნა, ერევანმაც კი არ ცნო. და ესაა სახელმწიფოებრივი მიდგომა, ესაა სახელმწიფო მოღვაწის სიტყვები?!

   შემდგომ. ფაშინიანის კვალდაკვალ სიტყვით გამოვიდა ლუკაშენკო, რომელიც, ნახევარი საათის განმავლობაში, სოფლის კლუბის ლექტორის სტილში, ცდილობდა პუტინისთვის ლექცია წაეკითხა მსოფლიო იმპერიალიზმის შესახებ, სსკკ 24-ე ყრილობის სულისკვეთებით და აძლევდა რეკომენდაციებს - რა უნდა გააკეთოს რუსეთმა ბელარუსის დასაცავად! ლუკაშენკოს, რომელიც 25 წლის განმავლობაში ინარჩუნებდა ბელორუსის კეთილდღეობას რუსეთის ხარჯზე, მაგრამ, ფაშინიანთან ერთად, პრეტენზიებს უცხადებდა, სირცხვილით თავიც კი არ დაუხრია! ნუთუ დაავიწყდა, რომ ქვეყანა დააქცია, რა ხდება ამ დროს მინსკში და რომ მხოლოდ რუსეთის შეიარაღებული ძალების წყალობით ზის პრეზიდენტის სავარძელში?!

შუა აზიელ "უწმინდურ" ლიდერებზე არაფერს ვიტყვი - შეუიარაღებელი თვალითაც აშკარად ჩანს, რომ ისინი საკმაოდ დაბნეულები არიან. როგორც ჩანს, სრულად ვერ აკონტროლებენ სიტუაციას და ვერ გაუძლებენ "ფერადი რევოლუციების" პირველი ტალღის დარტყმასაც კი და სამოქალაქო ომებს, რომლებიც, ვშიშობ, მათთან ახლოსაა. და უცებ გამახსენდა, თუ როგორ დაუჭირა მხარი რუსეთმა იანუკოვიჩს, რომელიც პრიმიტიული „ცეხავიკი“აღმოჩნდა, რომელიც შეცვალა ასევე კრიმინალურმა „ცეხავიკმა“ - პოროშენკომ!

   ბოდიში ასეთი გაჭიანურებული კითხვისთვის, მაგრამ მაინტერესებს როგორ აპირებს პუტინი თანამშრომლობას ასეთ ლიდერებთან - ევრაზიული ეკონომიკური კავშირის ქვეყნების ხელმძღვანელებთან? ნუთუ ბელორუსები, უკრაინელები, სომხები და ყოფილი სსრკ–ის სხვა ხალხები არ იმსახურებდნენ უკეთესს?! დიახ, ძნელია საქართველოს ამჟამინდელ ხელმძღვანელობას მონოლითური და იდეალური უწოდო, მაგრამ სააკაშვილსა და სხვებთან შედარებით, პოლიტიკურ ლიდერ ბიძინა ივანიშვილთან და პრემიერ–მინისტრთან გიორგი გახარიასთან საუბარი განა უფრო კომფორტული არ არის? მაშ, რატომ არ ხდება ეს? ტრანსპორტი, ბაზარი, მაგისტრალები, ტურისტები, ფულადი გზავნილები, სოხუმი, ცხინვალი, დაკავებები, საზღვრები, დანაშაული, ტერორიზმი, ნარკოტიკებით ვაჭრობა, ვიზები, საჰაერო მიმოსვლა - ყველა ეს თემა ხომ ისევ აქტუალურია? ხომ ისევ მუშაობას პროცესშია?! აქვს თუ არა რაიმე პერსპექტივა რუსეთ-საქართველოს ურთიერთობების დარეგულირებას და თუ ასეა, როგორ წარმოგიდგენიათ ის?

   - ვ.ხ: ბოლო თემა, რომელსაც შეეხეთ, ღრმა და კონცეპტუალურია, მაგრამ მანამდე ბევრ ბლიც კითხვას მისვამდით, ამიტომ შევეცდები თქვენს კითხვაზე ბლიც პასუხი გავცე.

პუტინი არ მუშაობს ასეთ ლიდერებთან, ისევე როგორც თავდაპირველად ეს ლიდერები მასთან არ მუშაობენ. ეს თანამშრომლობა და პარტნიორობა კი არა, არამედ ამბიციური ფლირტია და პასუხსაც ადეკვატურად იღებენ.

   დიახ, ბელორუსები, უკრაინელები, სომხები და ყოფილი სსრ კავშირის სხვა ხალხები საუკეთესოს იმსახურებდნენ, მაგრამ მიაღწიეს უარესს.

   გადავალ საქართველო-რუსეთის ურთიერთობებზე. სამწუხაროდ, ამ სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვან საკითხში, განსაკუთრებით საქართველოსთვის მთელი რიგი ობიექტური ფაქტობრივი მიზეზების გამო, სრული სტაგნაციაა და ამ სტაგნაციას აქვს თავისი მიზეზები:

   პირველი, უფრო მარტივი და პერსონიფიცირებული არის ბატონი ზურაბ აბაშიძე. უკვე მეცხრე წელია, ამ წარმოსადეგმა მამაკაცმა კარგი ქართული ოჯახიდან, რომელიც ინტენსიურად დაფრინავდა ჟენევაში პანდემიის დაწყებამდე, ვერ გადაჭრა ვერცერთი მეტ–ნაკლებად ცხოვრებისეული საკითხი საქართველოს მოქალაქეებისთვის და რუსეთში მცხოვრები თანამემამულეებისთვის! ტურიზმი, ვაჭრობა, საჰაერო მიმოსვლის აღდგენა თავისთავად მოხდა, ბიზნესის კანონების შესაბამისად! ერთადერთი, რაც აბაშიძეს ასე თუ ისე გამოსდის, ესაა კარასინის განცხადებების უარყოფა, მათი გაუმართლებლად წარმოჩენა და კარასინის ფანტაზიებისთვის მიკუთვნება! საგულისხმოა ის ფაქტი, რომ რუსული მხარე იმდენად არასერიოზულად ეკიდება აბაშიძესა და აბაშიძე-კარასინის ფორმატს, რომ არცკი შეუცვლია კარასინი მისი საერთაშორისო საკითხებიდან ჩამოცილების შემდეგ, როცა იგი გადააყენეს რუსეთის საგარეო საქმეთა სამინისტროდან!

   მეორე, უფრო ფუნდამენტურ მიზეზს ნაწილობრივ უკვე შევეხე სხვა პასუხებში. ვიმეორებ: საქართველოში რუსეთთან ურთიერთობა გატანილია პოლიტიკური ველიდან. დიახ, ჩემი პოზიციის დასაზუსტებლად და დასაფიქსირებლად ვიტყვი, რომ რუსეთმა მხარი დაუჭირა სეპარატიზმს და, კოსოვოს არასწორი პრეცედენტის გამოყენებით, საკუთარი თავის საზიანოდ აღიარა აფხაზეთი და სამხრეთ ოსეთი. დღეს საქართველოში ნებისმიერი მიმართულების ნებისმიერი პოლიტიკოსი ამბობს, რომ რუსეთი ოკუპანტია და ისინი არ დაელაპარაკებიან ოკუპანტს. ამასთან, ეს პროცესი ორმხრივია: არც ოკუპანტი დაელაპარაკება ოკუპირებულებს!

   ახლახან ერთ-ერთმა ექსპერტმა, რომელსაც მე ვკითხულობ და პატივს ვცემ, დათო გამცემლიძემ Facebook- ზე დაწერა, რომ ნებისმიერი მთავრობის ნებისმიერი ნაბიჯი რუსეთისკენ საქართველოში სამოქალაქო ომს გამოიწვევს და ე.წ. "გავრილოვის ღამე" ამის დასტურია. მე შევუსწორე და გავიმეორებ - ეს საქართველოში სამოქალაქო ომს კი არა, არამედ საქართველოსა და რუსეთს შორის ომს გამოიწვევს უფრო სერიოზული შედეგებით, ვიდრე 08.08.08 ომი! ამიტომ არ დგება საუბარი ბიძინა ივანიშვილსა ან გიორგი გახარიასთან - ეს არ არის ტრენდული, ეს მარგინალურია, სინამდვილეში ეს არის უკანონო, არაკონსტიტუციური, ერთი სიტყვით - არალეგალური! ამიტომ საჭიროა შეიქმნას მართლაც პრორუსული პოლიტიკური ძალა და არ დავკმაყოფილდეთ ერთი პარტიის – "პატრიოტთა ალიანსის" და ერთი ლიდერის, ნინო ბურჯანაძის პოლიტკეკლუცობით!

შიდა პოლიტიკური ძალების მხრიდან პოლიტიკური იძულების გარეშე რუსეთთან მოლაპარაკებისთვის, რუსეთ-საქართველოს ურთიერთობების პერსპექტივას ვერ ვხედავ! თუმცა ამ საკითხის შიდა პოლიტიკური შემადგენლის გარდა, ძალიან მნიშვნელოვნად მიმაჩნია რუსეთში ქართული დიასპორის სახით გარკვეული გარე ფაქტორი, რომელიც თავისი გაუგებარი გაურკვევლობით თავის დროზე, ნებით თუ უნებლიეთ, ხელს უწყობდა ამ ურთიერთობების ცუდ სცენარს.

- გმადლობთ ინტერვიუსთვის, ბატონო ვალერიან. იგი გამოქვეყნდება ცვლილებებისა და შემოკლებების გარეშე. საქინფორმის ტრადიციული სარედაქციო პოლიტიკაა – არავითარი გავლენა არ მოახდინოს რესპონდენტის მოსაზრებასა და პოზიციაზე.

ესაუბრა მაია ჯავახიშვილი
2020 წლის 5 დეკემბერი
თბილისი - მოსკოვი