პოლიტიკა
არნო ხიდირბეგიშვილი: შტაინმაიერის ფორმულა იყო ჭაჭიას წინადადების ასლი, ამიტომაც უგულებელყოფილი იქნა ოფიციალური თბილისის მიერ

     ორშაბათტრადიციული ინტერვიუ საქინფორმის მთავარ რედაქტორთან, არნო ხიდირბეგიშვილთან.

- გლობალიზაციის საკითხთა ცენტრის ხელმძღვანელმა ალექსანდრე ჭაჭიამ „Sputnik სამხრეთ ოსეთთან“ კომენტარი გააკეთა საქართველოს შერიგებისა და სამოქალაქო თანასწორობის საკითხებში სახელმწიფო მინისტრის ქეთევან ციხელაშვილის განცხადებასთან დაკავშირებით, რომ საქართველო მზადყოფნაშია დიალოგის დასაწყებად აფხაზეთისა და სამხრეთ ოსეთის საზოგადოებასთან და ამ საკითხთან დაკავშირებით რეკომენდაციები გამოთქვა. საქინფორმზე, როგორც რუსულად, ასევე ქართულ ენაზე, ასევე YouTube– ზე სრული აუდიოვერსიის გამოქვეყნების შემდეგ, ცნობილ ქართველ პოლიტიკოსთან და პოლიტოლოგთან ინტერვიუმ დიდი ინტერესი გამოიწვია, განსაკუთრებით სოციალური ქსელების ქართველ მომხმარებლებში, თუმცა უმეტესობათავშეიკავგანხილვისა და შეფასებისგან, "პრორუსულად" მონათვლისა და Facebook- ზე მუდმივად მორიგე სააკაშვილის ბლოგერების მხრიდან შეურაცხყოფის მიღების შიშით.

ამ შემთხვევაში, ჩვენ გვაინტერესებს თქვენი კომენტარი - როგორ აფასებთ აჭიას რეკომენდაციებს?

- აფხაზებსა და ოსებთან დიალოგის მისაღწევად, პირველ რიგში, მხოლოდ ისეთ მიმართულებებზე საუბარი, სადაც პროგრესის მიღწევა შესაძლებელია, ტერიტორიული საკითხის შეხების გარეშე - აი, რაშია მთელი ჩანაფიქრი. სხვათა შორის, ჭაჭია ამაზე საუბრობს უკვე ათი წელია, მაგრამ ოფიციალური თბილისი თითქოს ყრუ-მუნჯია. ასევე უგულებელჰყო საქართველოს ხელისუფლებამ შტაინმაიერის ფორმულა, რომელიც მან შესთავაზა გასული წლის 6 ოქტომბერს თბილისში ვიზიტის დროს. გერმანიის პრეზიდენტმა ხომ, პრაქტიკულად ერთი ერთში, გაიმეორა ჭაჭიას წინადადება ქართულ-აფხაზური და ქართულ-ოსური კონფლიქტების ეტაპობრივი მოგვარების შესახებ. თუ ქართველები თავიდანვე მოითხოვსაქართველოს ნაწილად აფხაზეთისა და სამხრეთ ოსეთის აღიარებას, ხოლო ოსები აფხაზებთან ერთად - მათდამოუკიდებლობის აღიარებას, მაშინ დიალოგი მის დაწყებამდე დასრულდება!” - ხაზს უსვამს ჭაჭია.

ჭაჭიამ ასევე განუცხადა ფართო საზოგადოებას, რომ დიალოგის შესახებ წინადადება, თურმე არაერთხელ წამოაყენეს აფხაზებმა და სამხრეთ ოსებმა, მაგრამ საქართველოს ხელმძღვანელობამ რეაგირება არ მოახდინა და დროთა განმავლობაში მათ აქტუალობა დაკარგეს. ის, როგორც ოჩამჩირის მკვიდრი, თავის სიტყვებზე პასუხისმგებელია, რადგან ყველას იცნობს აფხაზეთში და იცის ყველაფერი, რასაც ციხელაშვილი, ზურაბიშვილი და მთელი სამთავრობო გუნდი ვერასდროს შეძლებენ.

იგი პასუხს აგებდა თავის სიტყვებზე 1992 წელსაც, როდესაც ხელი მოკიდა აფხაზებთან დაძაბული ვითარების დეესკალაციას, და შევარდნაძის თხოვნით სოხუმში გაემგზავრა. ჭაჭიამ ღირსეულად შეასრულა თავისი მისია, ოღონდ მეორე დღეს კიტოვანის გვარდიელები, ტანკებზე ამხედრებულნი, შეიჭრნენ აფხაზეთში (ან შევარდნაძის ბრძანებით, ან მისი ბრძანების საწინააღმდეგოდ - როგორც შევარდნაძემ ჩემთან ინტერვიუს დროს დაიჩივლა, კიტოვანი არ პასუხობდა მის ზარებს, რადგან იცოდა, რომ დაუყოვნებლივ დაბრუნებას უბრძანებდნენ). ჭაჭიამ მისი მშობლიური სახლის ფანჯრიდან დაინახა ეს მოგრუხუნე ტანკები, თვალებს არ დაუჯერა და თბილისში რეკვა ატეხა, მაგრამ შევარდნაძემ ყურმილი არ აიღო ... შოკირებულმა აფხაზეთის დე-ფაქტო ლიდერებმა, რამდენადაც ვიცი, თავდაპირველად არ დაიჯერეს - აქაოდა, ნუთუ შევარდნაძემ მართლაც გასცა ბრძანება აფხაზების წინააღმდეგომის დაწყების შესახებ?!

- თუ ტერიტორიული კუთვნილების საკითხი არა, თქვენი აზრით, მაშ რა საკითხები აქვს მხედველობაში იას? ანუ, რომლებია განსახილველი და გადაჭრის პერსპექტივა გააჩნიათ?

- ვფიქრობ, რომ ეს, უპირველეს ყოვლისა, ლტოლვილების დაბრუნების საკითხია, ამ პროცესის დასაწყებად აუცილებელი პირობებისა და გარანტიების შექმნა. იძულებით გადაადგილებული პირები მიდიან ამ ქვეყნიდან თავისი ნათესავებისა და ახლობლების საფლავების ნახვის გარეშე, მათ მიერ აშენებული მშობლიური სახლების ნანგრევების შეხების გარეშე, ეს ძალიან ცუდი და მტკივნეულია! გაიზარდნენ მათი შვილები - თაობა, რომელსაც აფხაზეთი თვალით არასოდეს უნახავს .... არ მინდა ახლა ვინმეს იარები ვატკინო, მათ შორის ორივე მხრიდან ამ ძმათამკვლელ ომში დაღუპულთა ნათესავებსაც ...

ლტოლვილთა დაბრუნების გარდა, არსებობს ურთიერთმომგებიანი ეკონომიკური თანამშრომლობის მთელი პაკეტი - რა უშლის ხელს ჩვენ შორის ტურიზმისა და თავისუფალი ვაჭრობის განვითარებას? ნუთუ ცუდია, როდესაც აფხაზები და ოსები ჩამოდიან თბილისში - სამკურნალოდ ან ისე, უბრალოდ? განა სანამ ერგნეთის ბაზრობა მუშაობდა, სადაც ქართველები და ოსები ერთად ვაჭრობდნენ, კონფლიქტი ბოლომდე არ დაცხრა?! დარეგულირებამდე ერთი ნაბიჯიღა რჩებოდა, რომლის გადადგმისაც შევარდნაძეს შეეშინდა - ვგულისხმობ მის უარს ოსებისთვის კონფედერაციის შექმნის წინადადებაზე. სააკაშვილი კი პირიქით, იმის მაგივრად, რომ მოლაპარაკების მაგიდასთან დამსხდარიყვნენ და, სულ მცირე, არსებული სიტუაცია დაეკონკრეტებინა, ომს დაუბრუნდა ... ჭაჭიამ ეს ყველაფერი კარგად იცის და შემთხვევით როდი ახსენებს ინტერვიუში, რადგან მაშინ პროცესების შუაგულში იყო და ფლობდა სრულ ინფორმაციას, რომელიც დღეს ცნობილია მხოლოდ ვიწრო წრისთვის.

ჩვენი შვილები უნდა ურთიერთობდნენ და კარგი განათლება მიიღონ, ნათესავები უნდა სტუმრობდნენ ერთმანეთს, ჩვენ ერთად უნდა ვებრძოლოთ ეპიდემიებს და ვიზრუნოთ ეკოლოგიაზე, მათ შორის შავი ზღვის ჩათვლით. განა ცოტაა საკითხი, რომლის მოგვარებაც შესაძლებელია ეტაპობრივად და ერთობლივად?! აღვნიშნავ, რომ რუსეთისთვის არ არის ხელსაყრელი მუდმივად ზრუნვა აფხაზეთისა და სამხრეთ ოსეთის განვითარებაზე. მოსკოვმა უზრუნველყო მათი უსაფრთხოება და გრანტებითაც ეხმარება, მაგრამ ყველაფერი დანარჩენის კეთებას არ აპირებს აფხაზებისა და ოსების ნაცვლად, რადგან ისინი არ წარმოადგენენ რუსეთის ფედერაციის სუბიექტებს.

 - მაგრამ ია იმავე ინტერვიუში აცხადებს, რომ დიალოგი აფხაზებსა და სამხრეთ ოსებთან აბსოლუტურად გამორიცხულია, სანამ საქართველოს ხელმძღვანელობა დაექვემდებარება ამერიკელ კურატორებს, რომლებსაც, მასი თქმით, აწყობთ საქართველო იმ მდგომარეობაში, რომელშიც ის დღეს იმყოფება. ია ხაზს უსვამს, რომ აშშ არ დაუშვებს არავითარ დიალოგს, რადგან აფხაზეთისა და სამხრეთ ოსეთის ყოფნა საქართველოსთან ერთიან სახელმწიფოებრივ სივრცეში გამორიცხავს ამ უკანასკნელის მისწრაფებას ნატოსკენ და მის ყოფნას ანტირუსულ სახელმწიფოთა ბლოკში.

და რამდენად რეალურია, თქვენი აზრით, ელოდოთ საქართველოში "არააშშდამოკიდებული" ხელისუფლების მოსვლას? მაგალითად, ოქტომბრის საპარლამენტო არჩევნების შედეგად?

- ეს არარეალურია, რადგან არა აქვს მნიშვნელობა, საქართველოში არსებულთაგან რომელი პარტია მოვა ხელისუფლებაში, ამით მისი პროამერიკული "სტატუს კვო" არ შეიცვლება. უფრო მეტიც, თუ სააკაშვილის "ნაციონალები" მოვლენ, ის მხოლოდ გაძლიერდება. მაგრამ "ნაცები", საიდუმლოდ გეტყვით, არ მოვლენ - ივანიშვილი და მისი "ქართული ოცნება" არჩევნებში მათ მწარედ დაამარცხებს, მათ ეს კარგად შეუძლიათ!

მინდა, რომ ჩვენმა მკითხველმა კარგად გაიგოს "ქართული ტრაგედიის" მთავარი ინტრიგა: საქართველოში ძალაუფლების ბერკეტი მხოლოდ წინ და უკან შეიძლება მოძრაობდეს - ავტომანქანის გადაცემის ავტომატური კოლოფის ბერკეტის მსგავსად. ოღონდ "D" - სა და "R" - ს ნაცვლად იქ ერთ ბოლოს "USA" აწერია, ხოლო მეორეს - "GEORGIA". შესაბამისად, რაც უფრო ახლოს მიიწევს ბერკეტი, ანუ ქართული ხელისუფლება, აშშ-კენ, მით უფრო შორდება საქართველოს, ქართველი ხალხის ინტერესებს, და პირიქით - რაც უფრო ახლოა ჩვენი ხელისუფლების ბერკეტი საქართველოს ეროვნულ ინტერესებთან, მით უფრო შორდება აშშ-ის ინტერესებს. სწორედ ამიტომაა, რომ ბოლო ხანებში ამერიკელი კურატორები - კონგრესმენები სულ უფრო ხშირად აკრიტიკებენ საქართველოს ხელისუფლებას! იმიტომ, რომ მათი ინტერესები წინააღმდეგობაში მოვიდა მმართველი პარტია ”ქართული ოცნების” ინტერესებთან, რომელიც, არჩევნების მოსაგებად, ხალხს მეტად უნდა დაუახლოვდეს - გადაიწიოს „GEORGIA“– ს პოზიციისკენ პოლიტიკურ ”გადაცემათა კოლოფში”, ერგო - არ დაემორჩილოს ოკეანიგაღმურ ინსტრუქციებს!

- თქვენ აბსოლუტურად გამორიცხავთ თქვენ მიერ ჩამოყალიბებული ვითარების შეცვლას უკეთესობისკენ?

- მარჩიელობას არ დავიწყებ და არც მეხერხება, არსებული ფაქტების ერთობლიობაზე დაყრდნობით ვსაუბრობ, როგორც ჭაჭია თავის ინტერვიუში. მხოლოდ ერთ რამეს დავამატებ და იმედი მაქვს, გამგები - გაიგებს. პირველი: 90-იან წლებამდე, სსრკ-ის ლიკვიდაციამდე, ცუდ სიზმარშიც კი ვერ წარმოვიდგენდი, რომ უმეცარი პროვინციალები იქნებოდნენ საქართველოს მმართველები და არა დახვეწილი ქართული ინტელიგენცია, რომელსაც ანგარიშს უწევდა თავად შევარდნაძეც. დღეს ეს "მშვენიერი ხალხი", ჭაჭიას თქმით, ჯერ ცოცხალია და იწვის სამშობლოს გადარჩენის სურვილით, მაგრამ ისინი სრულიად დაუცველი არიან. მათ სურთ აშენონ აყვავებული ქართული სახელმწიფო, რაც შეუძლებელია რუსებთან, აფხაზებსა და ოსებთან მეგობრობის გარეშე, ამიტომ აშშ არასოდეს მიუშვებს მათ ხელისუფლებასთან „სათოფე მანძილზე“! მათ არაფერი გააჩნიათ, არაორგანიზებული სახალხო მხარდაჭერის გარდა - არც ფული, არც „ხმა“, რადგან ყველა ქართულმა მედიამ დაბლოკა ისინი, როგორც „პრორუსული“! აი თქვენ დემოკრატია და მედიის თავისუფლება ქართულად! სამწუხაროა, რადგან დღეს ძალიან ხელსაყრელი ვითარება შეიქმნა ჩვენი ხალხების დასაახლოებლად. ნუ დაგვავიწყდება, რომ როდესაც საქართველოსა და თავის ქართველ მეგობრებზე შეყვარებული რუსული ინტელიგენციის მშვენიერი თაობა საბოლოოდ წავა, როდესაც წავლენ აფხაზები და ოსები, რომლებსაც ახსოვთ, რა კარგად ვცხოვრობდით ერთად, როდესაც პუტინი წავა პოლიტიკიდან, ძალიან გვიან იქნება...

- რას გულისხმობთ შექმნილ ხელსაყრელ ვითარებაში?

- რამდენიმე მომენტს. ქართველები, აფხაზი და ოსები რუსეთის გარეშე ვერასდროს შეძლებენ პროვინციული დონის გადალახვას და იმ პლატფორმის მიღებას, რომელიც მათ საბჭოთა კავშირის დროს გაუხსნეს - იქნება ეს კულტურა, მეცნიერება თუ ვაჭრობა. სწორედ ამიტომ დღეს ყველაზე ცნობილი ქართველები მოსკოვში მოღვაწეობენ. დღეს ჩვენ ყველანი ერთად - ქართველები, აფხაზი და ოსები - ვხედავთ, რომ შეიძლება უბრალოდ გავქრეთ როგორც ერი, გადავიქცეთ უსახო ტერიტორიებად. ტყულუბრალოდ როდი მოუწოდეს აფხაზეთში ბოლო დროინდელი მოვლენებისას აფხაზები ქართველებს - ბოლოსდაბოლოს, დაიწყონ ურთიერთობა. ჭაჭია მართალია სხვა ინტერვიუშიც, როდესაც აღნიშნავს, რომ ხელოვნების შედევრების უმეტესი ნაწილი, რომლითაც დღეს ჩვენ ვამაყობთ, საბჭოთა პერიოდში შეიქმნა.

მეორე მომენტი: დღეს პუტინმა წამოიწყო ის რეფორმები, რომლებსასაც რუსი ხალხი ელოდა მისგან მთელი ამ წლების განმავლობაში. ეს არის ეროვნული რეფორმები, რომლებიც რუსეთის ხელისუფლებაში.პატრიოტებს მიოიყვანს, ხოლო რუსი და ქართველი პატრიოტები ყოველთვის გამონახავებ საერთო ენას!

და მესამე: დღეს თავისი პოსტები დატოვეს მედვედევმა, რომელმაც 2008 წლის აგვისტოში საქართველოს წინააღმდეგ სამხედრო ოპერაციის დაეწყების ბრძანება გასცა, და საქართველოს არაკეთილმოსურნე სურკოვმა. ეს კი ნიშნავს, რომ აწი აღარ არსებობს არანაირი დაბრყოლება, დაიწყოს მოლაპარაკებები ახალ ტონალობასა და მაღალ რეგისტრში, კაზუსების შიშის გარეშე.

ესაუბრა მაია ჯავახიშვილი
2020 წლის 27 იანვარი
საქართველო, თბილისი